រដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុបានសម្រេចចាប់ផ្តើមអនុវត្តការប្រមូលពន្ធចាប់ពីថ្ងៃទី ១ មករា។
ពន្ធលើចំណេញមូលធននឹងត្រូវអនុវត្តចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់និងការវិនិយោគដើមទុនផ្សេងទៀតដូចជាការជួល ការស្តុក ទុកក៏ដូចជារូបិយប័ណ្ណបរទេស។ វាអនុវត្តចំពោះប្រាក់ចំណេញណាមួយដែលធ្វើដោយប្រតិបត្តិការនៅក្នុងផ្នែកទាំងនេះ។ មានតែទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋាភិបាលនិងស្ថានទូតបរទេសឬលំនៅដ្ឋានដែលកាន់កាប់ដោយប្រជាពលរដ្ឋពន្ធ (មានទីលំនៅថេរតែមួយប៉ុណ្ណោះ ហើយរយៈពេលកាន់កាប់មិនត្រូវតិចជាង ៥ ឆ្នាំទេ) នឹងត្រូវរួចផុតពីពន្ធលើប្រាក់ចំណេញនេះ។
គួរកត់សម្គាល់ថា អ្នកជាប់ពន្ធដែលចូលរួមក្នុងសកម្មភាពលក់ទ្រព្យសម្បត្តិនឹងត្រូវបានដកចេញពីពន្ធលើប្រាក់ចំណូលមូលធនក្រោមជម្រើសពីរគឺៈ
១.ដោយគ្មានឯកសារវិញ្ញាបនបត្រត្រឹមត្រូវណាមួយ ពន្ធលើចំណេញមូលធន = (ការលក់តម្លៃ ៨០% ប្រតិបត្តិការ ២០%
ឧទាហរណ៍:
តម្លៃលក់ផ្ទះមួយគឺ ៨០០ ០០០ ០០០ រៀល
ថ្លៃដើមថេរ = ៨០% * តម្លៃលក់
= ៨០% * ៨០០,០០០,០០០ រៀល = ៦៤០,០០០,០០០ រៀល
ចំណេញមូលធន = ថ្លៃលក់ - ចំណាយដើមទុនថេរ = ៨០០,០០០,០០០-៦៤០, ០០០,០០០= ១៦០,០០០,០០០ រៀល
ពន្ធចំណេញដើមទុន (២០%) = ១៦០,០០០,០០០ រៀល * ២០%
ពន្ធលើចំណេញមូលធន= ៣២,០០០,០០០ រៀល
២. ជាមួយនឹងឯកសារវិញ្ញាបនបត្រត្រឹមត្រូវ ពន្ធលើចំណេញមូលធន = (តម្លៃលក់ - ថ្លៃសេវាសរុប) ២០%
ដើមទុនដែលអាចកាត់ផ្តាច់បានទទួលបាននូវការចំណាយពន្ធរួមមានថ្លៃដើមកិច្ចសន្យាលក់ ពន្ធអចលនទ្រព្យឬពន្ធដីដែលមិនបានប្រើប្រាស់ ពន្ធប្រថាប់ត្រា ថ្លៃសេវាសម្រាប់ការិយាល័យប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដី ថ្លៃសេវាក្រុមហ៊ុនភ្នាក់ងារ ថ្លៃវាយតម្លៃទ្រព្យសម្បត្តិ ការប្រាក់នៃកម្ចី ការថែទាំនិងថ្លៃតុបតែង។ ល។
ឧទាហរណ៍ៈភាគី“ ក” បានទិញផ្ទះក្នុងតម្លៃ ៤០០ លានរៀល ហើយបានលក់ផ្ទះនេះទៅភាគី“ ខ” ក្នុងតម្លៃ ៦០០ លានរៀល និងចំណាយ ១៦ លានរៀលដើម្បីផ្ទេរទ្រព្យសម្បត្តិឬលក់ប័ណ្ណសំគាល់សិទ្ធិនិងពន្ធប្រថាប់ត្រា ប្រាក់កម្រៃជើងសារ ២៤,០០០,០០០ រៀល និងចំណាយ ២០,០០០,០០០ រៀលដើម្បីជួសជុលផ្ទះឡើងវិញ។
ភាគី"ក" បានរក្សាទុករាល់ឯកសារចំណាយទាក់ទងនឹងការតុបតែង ដូច្នេះយើងអាចជ្រើសរើសវិធីសាស្ត្រដូចខាងក្រោមដើម្បីកាត់ថ្លៃដើមជាក់ស្តែង។
លក់ឬផ្ទេរមូលធន = ៦០០,០០០,០០០ រៀល
ថ្លៃដើមជាក់ស្តែង = តម្លៃដើម + ពន្ធប្រថាប់ត្រា + ថ្លៃកម្រៃជើងសា + ថ្លៃឈ្នួលលើការតុបតែង = ៤០០,០០០,០០០ +១៦,០០០,០០០ + ២៤,០០០,០០០ + ២០,០០០,០០០= ៤៦០,០០០,០០០ រៀល
ចំណេញលើមូលធន = លក់ឬផ្ទេរដើមទុន - ចំណាយសរុបជាក់ស្តែង = ៦០០,០០០,០០០ រៀល -៤៦០,០០០,០០០ រៀល = ១៤០,០០០,០០០ រៀល
ពន្ធលើចំណេញមូលធន = ១៤០,០០០,០០០ រៀល * ២០% = ២៨ លានរៀល
អ្នកជាប់ពន្ធត្រូវមានកាតព្វកិច្ចប្រកាសនិងបង់ពន្ធលើប្រាក់ចំណេញជូនអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ (GDT) ក្នុងរយៈពេលបីខែ បន្ទាប់ពីប្រតិបត្តិការទ្រព្យសម្បត្តិនៅរាជធានីត្រូវប្រកាសទៅអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ (GDT) ខណៈដែលទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខេត្តផ្សេងទៀត ត្រូវជូនដំណឹងទៅការិយាល័យសាខាពន្ធដារខេត្តនិងក្រុង។
គេយល់ថាបទប្បញ្ញត្តិរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ត្រូវបានគេតាក់តែងដើម្បីយកពន្ធលើប្រាក់ចំណេញ ២០ ភាគរយ។ នៅឆ្នាំ ២០១៩ ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុនិងអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ (GDT) បានបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ពន្ធនិងអត្រាពន្ធដែលមានស្រាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា នឹងត្រូវការកែសម្រួលរឺកែសម្រួលរួមទាំង ការពង្រីកវិសាលភាពនៃពន្ធលើប្រាក់ចំណេញ។ មានកំណត់ថា ប្រាក់ចំណេញដែលសហគ្រាសឬបុគ្គលទទួលបានពីការដោះដូរឧស្សាហកម្មត្រូវតែយកពន្ធ។ ការអនុវត្តគោលនយោបាយពន្ធលើប្រាក់ចំណេញផ្ទាល់ខ្លួននៅក្នុងខែសីហាឆ្នាំនេះ ត្រូវបានគេរំពឹងទុក។ គោលបំណងនៃការអនុវត្តពន្ធលើប្រាក់ចំណេញផ្ទាល់ខ្លួនគឺ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការគេចវេសពន្ធ និងដើម្បីការពារអ្នកមានពីការកេងចំណេញចន្លោះប្រហោងក្នុងច្បាប់និងបទប្បញ្ញត្តិនានា ដើម្បីធ្វើប្រតិបត្តិការដីនិងទ្រព្យសម្បត្តិក្នុងនាមបុគ្គល ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យចំណូលរដ្ឋាភិបាលខាតបង់យ៉ាងច្រើន។
ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាចំណុចក្តៅថ្មីមួយ សម្រាប់ការវិនិយោគអចលនទ្រព្យដោយសារគុណប្រយោជន៍នៃតម្លៃផ្ទះសមរម្យ ពន្ធទាបនិងថ្លៃឈ្នួល ការទិញគ្មានដែនកំណត់ សិទ្ធិកាន់កាប់ទ្រព្យសម្បត្តិនិងទ្រព្យសម្បត្តិដុល្លារអាមេរិក។ ក្រៅពីពន្ធលើការចំណេញមូលធនផ្ទាល់ខ្លួន តើពន្ធនិងកម្រៃប្រភេទណា ដែលអ្នកទិញត្រូវបង់នៅក្នុងប្រតិបត្តិការអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជា? គេហទំព័រ ខមភើស រៀលអ៊ីស្ទេត បានបែងចែកប្រភេទពន្ធនិងថ្លៃសេវា ដែលត្រូវបង់នៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃអចលនទ្រព្យកម្ពុជា។
ព័ត៌មានលម្អិតអំពីពន្ធនិងថ្លៃឈ្នួលដែលត្រូវបង់នៅកម្ពុជាក្នុងដំណាក់កាលផ្សេងៗគ្នា
១.ដំណាក់កាលទិញ
ថ្លៃសេវាប្តូរឈ្មោះ៖ អ្នកអាចប្តូរឈ្មោះរបស់អ្នកម្តងទៀត មុនពេលប្លង់រឹងត្រូវបានដំណើរការ។ ការចំណាយគឺ ៥០០-១០០០ ដុល្លារ។
ថ្លៃសេវាមេធាវី ៖ បង់ដោយអ្នកទិញប្រហែលជា ៣០០-៥០០ ដុល្លារ។
២. ដំណាក់កាលកាន់កាប់
ពន្ធប្រតិបត្តិការសម្រាប់ផ្ទះ៖ ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាពន្ធលើការចុះបញ្ជី ពន្ធប្រថាប់ត្រា ពន្ធអាករ ពន្ធផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ រាល់ការផ្ទេរប្រតិបត្តិការគេហដ្ឋានចាំបាច់ត្រូវបង់ចំនួន ៤% នៃតំលៃផ្ទះសរុប បង់ក្នុងមួយដង។ ពន្ធគឺសម្រាប់តែប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិសម្គាល់ប្លង់រឹងប៉ុណ្ណោះ។ មានតែលំនៅដ្ឋានដែលមានលិខិតបញ្ជាក់ប្លង់រឹងប៉ុណ្ណោះ ដែលនឹងត្រូវគិតថ្លៃ។ លំនៅដ្ឋានដែលមានប្លង់ទន់នឹងមិនត្រូវបានគិតថ្លៃទេ។
វិធានការណ៍ចុងក្រោយរបស់កម្ពុជាចង្អុលបង្ហាញថាចាប់ពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០២០ ដល់ខែមករាឆ្នាំ ២០២១ ផ្ទះដែលមានតម្លៃសរុបតិចជាង ៧ ម៉ឺនដុល្លារត្រូវបានរួចផុតពីពន្ធនេះ។ វិធានការនេះគឺសម្រាប់តែអ្នកអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យដែលបានចុះឈ្មោះជាមួយក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុឬការិយាល័យហិរញ្ញវត្ថុខេត្តប៉ុណ្ណោះ។
ពន្ធលើអចលនទ្រព្យ៖ ពន្ធលើទ្រព្យ ពន្ធអចលនទ្រព្យ។ បន្ទាប់ពីប្រគល់ផ្ទះរួចបង់ ០,១% នៃតម្លៃផ្ទះសរុបជូនក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ។ តម្លៃមិនមែនជាតម្លៃទីផ្សារទេ។ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុនឹងកំណត់តម្លៃអចលនទ្រព្យ យោងតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចជាប្រភេទផ្ទះ ទីតាំង ជាន់និងអាយុកាលនៃសំណង់។
ពន្ធលើអចលនទ្រព្យ = (តម្លៃអចលនទ្រព្យសរុប * ៨០% - ១០០ លានរៀល) * ០.១%
គោលការណ៍នេះត្រូវបានចេញផ្សាយនៅខែឧសភាឆ្នាំ ២០១១ ។ ម្ចាស់ដីឬម្ចាស់ផ្ទះមានទំនួលខុសត្រូវពន្ធលើទ្រព្យសម្បត្តិណាមួយដែលមានតម្លៃជាង ១០០ លានរៀល (ប្រហែល ២៥,០០០ ដុល្លារអាមេរិក) ជាមួយនឹងអត្រាពន្ធ ០.១% និងបង់ពន្ធប្រចាំឆ្នាំ។
ពន្ធលើការជួល៖ វាក៏ត្រូវបានគេហៅថាពន្ធលើប្រាក់ចំណូលជួល។ ប្រសិនបើលំនៅដ្ឋានត្រូវបានទិញសម្រាប់ជួល វាត្រូវបង់ពន្ធនេះ។ ពលរដ្ឋកម្ពុជាឬជនបរទេសដែលស្នាក់នៅ (មានរយៈពេលជាង ១៨២ ថ្ងៃនៃការស្នាក់នៅ) បង់ពន្ធ ១០ ភាគរយនៃចំណូលពន្ធលើការជួល។ ជនបរទេសដែលមិនមែនជានិវាសនជន (ក្នុងរយៈពេល ១៨២ ថ្ងៃ) បង់ ១៤% នៃពន្ធលើប្រាក់ចំណូលជួលនិងបង់ប្រចាំខែ។
2